یکی از مهمترین وظایف نظام اسلام برنامه ریزی برای پرورش انسانهایی با ایمان وعامل به تعالیم اسلامی است.واینکه پرورش نسلی مقید به اصول اخلاقی،اسلامی دغدغهء همیشگی نظام اسلامی وخانواده ها ایران زمین بوده.
نظام آموزشی کشور عزیزمان نیز برای رسیدن به این هدف از آغاز آموزش از دوره پیش دبستانی تا مقاطع بالاتر همیشه آموزش مفاهیم اسلامی رادرمیان کتب درسی قرار داده است وهرگز به این موضوع بی تفاوت نبوده.
در زمینه ساخت وروح وافکارانسانها کتابها نقش خیلی مهمی دارند،ازجمله کتب دینی،هدف ازتلفیق کتاب دینی وقرآن استفاده از آیات دربطن درسهای دینی با هدف نزدیکی به قرآن وتقویت علاقمندی دانش آموزان عزیزبه قرائت قرآن است.
یکی ازمسائل اساسی زندگی انسان مسئله تعلیم وتربیت است.
یکی از مهم ترین نوع از انواع تربیت،تربیت اسلامی می باشد که سر منشا آن از دوران کودکی وازخانواده آغاز می شود،وبخش دیگر آن آموزش معارف دینی درمدارس در قالب کتابهای درسی است.
البته فقط آموزش مفاهیم اسلامی درقالب کتاب کافی نیست،بلکه رشد باوروایمان قلبی این عزیزان ازمهمترین تلاشهای نظام آموزشی است.
حال سوال این است که آیا محتوای کتاب دین وزندگی پایه دهم در قلمروباوها وگرایش مذهبی تدوین شده است.این کتاب چه میزان گرایش فرهنگی،سیاسی،اجتماعی،مذهبی واقتصادی دارد.
کتابهای درسی چون به عنوان وسیله آموزشی زمینه سازتحقق اهداف کلی وآموزش هستند،دراین کتابها باید محتواها از نظرعلمی دارای دقت واعتبار بالایی باشند.
یکی از مسائل مهمی که نظام آموزشی باید به آن توجه ویژه کند،چگونگی ذکر مفاهیم اساسی دین وانتقال آنها به دانش آموزان است،بطوری که بتوان با کمک به دانش آموزودرگیر کردن وی بامفاهیم در ذهنش اورا به شکل ومعنای واقعی تربیت اسلامی بکند. زیرا باورهای دینی نقش بسیار اساسی در زندگی فردی واجتماعی هرانسان دارد،ازاین روتوجه به نوع آموزش دینی درنظام آموزشی بسیار امر مهم وخطیری است.
کتاب دین وزندگی دوره متوسطه دوم براساس،سه موضوع کلی، شناخت ومعرفت،گرایشهاوتمایلات،عمل ورفتار،نگاشته شده است.
دراین کتب،محور بیشترمطالب حول موضوع شناخت ومعرفت بوده کمتربه گرایش وتمایلات توجه شده،اهتمام زیاد مولفان کتب دینی دوره متوسطه افزایش شناخت افراد نسبت به اصول اساسی وفروع دین است وبه بحث گرایش ها وتمایلات وعمل به فرامین توجه کمتری شده.
در نظام تربیت اسلامی هدف ازتربیت،رساندن انسانها به مقام قرب الهی از طریق تحقق بخشیدن به استعدادهای بالقوه ومتوازن ومتعادل با رآوردن انسان است.
هدف کلی ازکتب دین وزندگی پایه دهم خداگونه شدن ورسیدن به مرحله ای است که انسان رامحبوب خداوندمتعال کند.
برای رسیدن به این هدف مهم،پیامبران،اول گرایش های فطری وحقیقت جویی رادرانسانها بیدار می کنندوبعد با آموزش شناخت ومعرفت زمینه عمل آگاهانه را فراهم می کنند.
در کتب درسی دینی دوره متوسطه،دوم انتظار می رود،دانش اموزان در طی دوره تحصیلات مدرسه ای در مجموع عناصرپنج گانهَ هدف گذاری شده:تعقل،ایمان،علم،عمل،اخلاق به مرحله شایستگی قابل قبول برسند.
در زمینه اخلاق باهدف رسیدن دانش آموز به رعایت تقوی الهی در تمام شئون ،زندگی فردی واجتماعی تعهد،به ارزشهای اخلاقی مانند صدق،صبر ،احسان،حسن خلق،حیا،شجاعت،خویشتنداری،قدر شناسی،رضا،عدالت،قناعت،نوع دوستی،تکریم والدین ومعلم در شئون ومناسبات فردی واجتماعی،
ارزش گذاری برای کار،معاش حلال،وداشتن روحیه تلاشگری ،گرامی داشتن علم آموزی،دقت در بیت المال،منافع جمعی بر فردی،ارزشمند دانستن عالم ومخلوقات هستی،تلاش،شده است.
نقش کتاب درسی فراهم کردن شرایط خوب برای ایجاد تغییرات اخلاقی واعتقادی مطلوب در دانش آموز است،رسیدن به این هدف والا آرمان هر نظام آموزشی می باشد.
لذا برای رسیدن به این هدف باید برنامه درسی متون دینی دوره متوسطه هماهنگ با اهداف کلی وجزئی نظام کشور مان باشد.
در این
کتاب درسی دینی دوره متوسطه دوم، به سبک زندگی اسلامی مبتنی برآیات قرآن توجه ویژه شده است .
کتاب دین وزندگی دهم تجربی دارای دوبخش است ودوازده درس،که در هر درس برای انس بیشتر دانش آموزان با قرآن کریم آیاتی از آن وترجمه آیات آمده است.
چگونه زیستن یک انتخاب است
برخی به دلیل داشتن افق نگاه بسیار وسیع ومشخص کردن هدف بسیار والاکه بخاطر رسیدن به آن هدف، نهایت تلاش خود رامی کنندوزندگی را محدود به این جهان مادی نمی دانند وبه دنبا ل نقشه ای هستند که ازابتداء تا انتهای راه،مسیر عبوراز پیچ وخم گردنه های پر خطر زندگی رادر آن ترسیم کرده باشند،تا بتوانند با اجزاءآن به سلامت به سر منزل مقصود برسند .
وآن نقشه راه چیزی نیست جز قرائت و تفکردر آیات قرآن واطاعت از اهل بیت .این دسته از افراد با یافتن پاسخ درست به این سوال که ما انسانها برای چه آفریده شده ایم وهدف اززندگی دراین جهان چیست ویقین به این مطلب که جهان دارای هدفی والا است ،توانستند خود رابه سلامت به سرمنزل مقصود که همان :رسیدن به خداوند که سرچشمه خوبی ها وزیبایی است برسانند وتا به آن منبع ومبدا نرسند آرامش نمی یابند واز پای نخواهند نشست،البته رسیدن به این هدف عزم راسخ وهمت واراده محکم می طلبد.
برای رسیدن به این هدف نکته مهم؛شناخت انسان است.
یعنی شناخت سرمایه ها وتوانایی ها واستعدادهای او وچگونگی بکار گیری آن سرمایه ها،ونیزشناخت موانع حرکت انسان درمسیر قرب به خداوند ونیز نحوه مقابله با موانع بسیار مهم است،به همین دلیل خود شناسی سودمندترین دانش است.
خداوند برای رسیدن بشریت به تقرب الهی نیروی تفکر را در وجود وی قرارداده تا بدین وسیله خوب را از بد تشخیص دهدواز نادانی دور باشد.
نیروی حیاطی مهم دیگر قدرت انتخاب واراده است،که بااین نیرو بشر خوب را از بد تشخیص دهد.خداوند هر انسان را مسئول سرنوشت خود دانسته،علاوه بر اینها خداوند نیرویی در انسان قرارداده که ذاتً به خیر وخوبی گرایش دارد واز زشتی وبدی بیزار است،از نشانه های این گرایش ذاتی بشر به نیکی آن است که هرگاه بشر کار زشتی مرتکب می شوددر پی جبران آن است وخداوند آن عامل درونی را نفس لوامه نامیده است.
سرمایه مهم دیگر،نیروی عقل است،عقلی که با دوراندیشی خود
بشررا از خوشی های زودگذرمنع می کندوهد ف والاتری را جلوی دیدگان بش ترسیم می کند.
خداوند علاوه برکمک به اینکه بشر خود را بهتر بشناسد موانع ترقی روح بشررا نیز معرفی می کند .
اولین مانع صعود انسان به خداوند نفس اماره است که بشررابه گناه وطغیان دعوت می کند،مانع بعدی شیطان این دشمن قسم خورده است که عامل بیرونی گناه است که بشر رااز طریق وسوسه به گناه می کشد،البته این خود انسان است که اجازه ورود شیطان رابه قلبش می دهد ویا راه را براو می بندد.
؛البته تمام این توانایی ها که خداوند به بشر داده با واقعه ای بنام مرگ تمام می شود وانسان وارد عالمی دیگر می شودبرای گرفتن نتیجه تلاشهایش چه خوب چه بد .
مهمترین سوال بشر این بوده،که آیا با مرگ دفتر زندگی انسان بسته می شودویا به شکل دیگری ادامه دارد.
دراین مورد دو دیدگاه ودو پیامد وجود دارد.
دیدگاه اول اعتقاد به معاد؛این نوع نگرش به انسان شورو نشاط وانگیزه برای ادامه زندگی پراز مشکلات را دو چندان می کند اینکه می داند هیچ عمل کوچک وبزرگ وی بی نتیجه نمی ماند وقطعا در جهان دیگر ثمره ی آن را خواهد دید،دیگر ترسی از مرگ ندارد وهمواره آماده فداکاری است وشجاعت انسان چندین برابرشده که همیشه آمادهی دفاع از مظلوم بوده وتحمل زندگی همراه باظلم را ذلت می داند ،نمونه بارز آن امام حسین می باشد.
گروهی که مرگ را پایان همیشگی زندگی می دانند،دچار افسردگی شده وهمواره تلاش می کنند مرگ را فراموش کنندوترسی از هیچ گناهی ندارند.